Een betekenisvol bestaan is bewust in het leven staan, regelmatig stilstaan, richting bepalen en doen. Zonder richting te bepalen zet je je omgeving aan het roer van jouw leven. Je hebt tijd en ruimte nodig; om even om je heen te kijken, naar je omgeving, naar jezelf en hoe je hier terecht bent gekomen.
Zelf kies ik er elke 3 maanden voor om stil te staan en doorloop dan de volgende 6 stappen.
Stap 1: zinvol evalueren
Tip 1: laat niks aan het toeval over en houdt het bij jezelf
Evalueren is een situatie of interactie op gedragsniveau beschrijven dat je in het verleden hebt meegemaakt. En in plaats van dit beschrijven als iets dat wel of niet goed is gegaan, raad ik aan om te beschrijven wat wel of niet goed gedaan is. Dit heeft als doel om het helder te adresseren op gedrag. Jij hebt tenslotte het meeste invloed op jouw invloed. Blijf dus weg van de ander, maar houdt het bij jezelf. Als je de invloed van de ander betrekt bij de situatie, dan ben je voor de ander aan het evalueren en heb jij niets te leren.
Tip 2: zorg voor een positieve verhouding
Wij mensen zijn al snel geneigd om alle punten op te sommen die niet goed gedaan zijn, want die blijven zo lekker hangen in ons geheugen. Te veel negativiteit slaat je lam. Kies dus voor een verhouding van 2 tops (goed gedaan) staat tot 1 tip (niet goed gedaan).
Tip 3: kies en voel
Dus als je alle gebeurtenissen en interacties in een longlist zet, omcirkel dan een even aantal tops (2, 4 of max 6) en kies dan de helft van dat aantal (respectievelijk 1, 2 of max 3) uit van de tips. En kies dan ook de meest cruciale en pijnlijke uit of het zouden ook die tips kunnen zijn die vaker terugkwamen. De rest van de tips streep je door en gooi je weg; ze zijn onvoldoende belangrijk.
Schrijf op waar die tips en tops toe hebben geleid. Dus wat leverde het jou en/of je omgeving op of waar resulteerde dit in?
En beschrijf wat die situatie met je deed; mentaal, emotioneel en fysiek.
Stap 2: zinvol reflecteren
Bij reflecteren breng je de persoonlijke opvattingen naar voren die onder het gedrag van je tips en tops liggen.
5 zinvolle vragen
Stel deze 5 zinvolle vragen bij elke tip en top:
1) wat was jouw rol en/of taak in die situatie?
2) wat was jouw aanpak?
3) heeft jouw aanpak gewerkt?
4) wat heb je hiervan geleerd?
5) wat doet dit emotioneel met mij?
Daar waar het schuurt gaat het glimmen
Zorg ervoor dat je het allemaal bij jezelf houdt. Geef dus niet de credits of schuld aan een ander of leg het niet buiten jezelf, maar reflecteer alleen op jouw eigen gedrag. Dit kan best even wat met je ego doen. En dat is goed. Tops leiden mogelijk tot ongemakkelijke gedachten of uitspraken, waar tips ook best even zeer kunnen doen. Laat dat er zijn; dit is juist goed. Het geeft aan hoe belangrijk die situatie voor je was en waarschijnlijk nog steeds is. Voelt het ongemakkelijk om jezelf te complementeren, schrijf die emotie (ongemak) dan op. Wellicht is het vooral blijdschap, schrijf dat dan op. Word je boos of gefrustreerd op jezelf, omdat je het niet goed hebt aangepakt, schrijf die emotie dan op. Het kan helpen om hier iemand anders over te vertellen en jezelf af te vragen wat je hierbij voelt of je laat de ander dat aan jou vragen en doorvragen (dus wat voel je daar dan bij?).
Daar waar het schuurt, gaat het glimmen. Ben je te lief voor jezelf, dan haal je er niets uit. Kies voor een veilige omgeving en situatie. Geef je gevoel de ruimte en wees eerlijk naar jezelf over je emoties. Iedereen ervaart in meer of mindere mate emoties en die zijn de sleutel in dit proces.
Stap 3: en vieren maar....
Vieren gaat niet persé over alcohol, dansen en lekker eten, maar vooral over liefdevol erkenning geven aan de emoties die je ervaart bij gebeurtenissen die je roeren.
De emoties die je bij een situatie of interactie ervaart, komen voort uit je triggers, je belemmerende overtuigingen, je saboteur of je kritische zelf die in je onderbewuste liggen opgeslagen. Die emotie is destijds getriggerd, misschien doet dat het nu weer en het zal elke weer gebeuren als je er niets mee doet. Door er niets mee te doen maak je het automatisch voeding voor jouw kritische zelf, want je bevestigt jouw systeem dat je die emotie telkens triggeren als er zoiets gebeur. Dit kun je dus doorbreken door het niet persoonlijk te maken en dat noem ik ‘vieren’. Niet geheel toevallig ook de nautische term van een lijn/touw laten vieren wat zoveel betekent als het touw losser laten of meer ruimte geven...
Probeer dit eens...
Pak je tip en top er weer bij en kijk welke negatieve emoties erbij staan. Probeer je weer een beetje van deze emotie voor te stellen of daadwerkelijk te voelen. Nu wordt het een beetje zweverig, maar probeer het maar, het werkt echt...
Houd je open handen met licht gespreide vingers 20 cm voor je buik alsof er een skippybal op zou kunnen liggen. Leg de emotie als het ware in je handen en spreek (het liefst hardop) uit: “Er wordt [emotie]** ervaren.” Voel dat de emotie tussen je vingers door wegglipt. Blijft het nog even hangen, herhaal het dan.
Wat je hiermee doet is dat je de emotie erkent. En erkenning is wat we überhaupt allemaal nodig hebben en dus jouw systeem ook nodig heeft om de emotie los te kunnen laten. Zodra je dit voor al jouw beschreven tips en tops doet schoon je de daaraan gelinkte negatieve emotie uit jouw systeem op. Hoera! Dat is het vieren wel waard toch?! Nou vooruit, misschien toch maar op passende manier jezelf belonen dan...
Stap 4: krijg je verlangen scherp
Nu is het tijd voor je verlangen, wat je omzet naar een intentie. Wellicht is je verlangen gekoppeld aan gedrag waarop je gereflecteerd hebt of de emoties die daarbij komen kijken. Het kan ook zijn dat je verlangen ergens anders ligt. Kijk maar eens wat er gebeurt als je de volgende vragen voor jezelf beantwoord;
10 vragen om jouw verlangens scherp te krijgen
1) Welke persoonlijke eigenschappen zou ik veranderen als ik daarvoor een knop kon omzetten?
2) Wat levert mij nu ballast op en zou ik vanaf willen?
3) Wat houdt mij bezig in mijn professionele leven?
4) Waar lig ik best wel eens wakker van of krijg ik stress van?
5) Welke (soort) relatie(s) zijn niet meer voedend voor mij?
6) Wat zou ik loslaten als me dat geen moeite of geld zou kosten of schelen?
7) Wat zou ik doen als het niet kon mislukken?
8) Van welke bezigheden krijg ik altijd energie?
9) Welke bijdrage zou ik aan het grote geheel willen leveren?
10) Wat zou ik mezelf cadeau geven om mijn leven écht van betekenis te kunnen laten zijn?
Zorg dat ze allemaal beantwoord zijn, ook als je denkt dat het onzin is of niet op jou van toepassing is.
Droom groots
Loop dan je antwoorden nog eens door en kijk of je het nog wat ambitieuzer kunt maken. Het mag lekker groots en meeslepend en wel realistisch. Dat betekent dat het voor jou persoonlijk misschien wel onhaalbaar kan klinken (the Mount Everest beklimmen), maar het is als mens op deze planeet wel realiseerbaar (wij mensen kunnen niet vliegen of een uur zonder adem).
En strepen maar!
Dan loop je ze nog keer door en streep je door wat op ego is gebaseerd; macht- en status-gevende elementen (zoals een groter huis en de positie van je baas) mogen eruit, want deze leveren geen betekenisvol leven op. Zo ook met die zaken waar (meer) geld een doel is. Geld op zich is een middel en geeft op zichzelf ook geen betekenis aan je leven.
Kies en bloei
Tot slot loop je ze een laatste keer door en kies je er één of twee uit, waarvan het net wat ongemakkelijk voelt. Dat verlangen waarvan het je een beetje naar de keel grijpt, maar toch wel heel erg tof zou zijn als je dat zou realiseren het komende jaar. Dat wat jou in je persoonlijkheid voedt en doet bloeien.
Stap 5: verlangens omzetten naar intenties
Om je gekozen verlangen om te zetten naar een intentie, moet je weten wat de kracht van manifestatie is; Dat wat je aandacht geeft groeit. En daarom is een intentie kort en krachtig, positief, actief en gericht op die plek waar je wilt zijn. Het is een korte zin (2 tot maximaal 10 woorden) die begint met ‘Ik…’ gevolgd door een werkwoord.
Begin maar...
Begin eerst is met te omschrijven hoe het behaalde verlangen eruit ziet voor jou. Dus, wat gebeurt er met jou wanneer je verlangen werkelijkheid is. Dit hoeft praktisch gezien niet meer met je verlangen te maken te hebben. Je kunt bijvoorbeeld a) het verlangen hebben om nog maar twee dagen per week te werken, zodat je je zoveel mogelijk kan richten op je hobby's of je kinderen. Zodra je dat verlangen realiseert, zal je bijvoorbeeld innerlijke rust of blijdschap kunnen ervaren. Of je kunt bijvoorbeeld b) het verlangen hebben om te stoppen met mentaal te zorgen voor dat familielid en de controle los te laten. Zodra je dat verlangen realiseert, zal je bijvoorbeeld vertrouwen en ruimte voor jezelf ervaren. Je merkt dat het resultaat niets zegt over je verlangen. En wellicht merk je ook op dat het al positief is; de woorden ‘niet’ of ‘geen’ komen er niet in voor en er staat ook niet waar je mee stopt of gestopt bent.
Dit resultaat kun je verwerken in de intentie-zin. Dus in het geval van de voorbeelden, respectievelijk;
‘Ik ervaar innerlijke rust en sta blij in het leven.’ En;
‘Ik heb vertrouwen in de ander en voel ruimte voor mezelf.’
Voel wat het met je doet
Dit zijn al supermooie intenties. Formuleer jouw intentie, lees ‘m hardop en voel wat er met je gebeurd. Krijg je het er bijvoorbeeld een beetje warm van, voel je spanning of gaat je hartslag omhoog, dan zit je waarschijnlijk goed. Voel je er weinig bij, stel jezelf dan de verdiepende vraag; Wat gebeurt er dan/daarna met mij?
Met voorbeeld ‘b’ gebeurt er dan bijvoorbeeld dit; ‘Ik zorg goed voor mezelf en ga het leven aan.’
Tot het goed zit
Ga zo door tot je letterlijk voelt dat je goed zit. Je hebt nu jouw krachtige intentie. Schrijf ‘m op een stuk papier en hang het op een plek waar je het vaak ziet. Lees het dan -telkens als je het ziet- (het liefst hardop) aan jezelf voor. Het werkt net als met de innerlijke criticus; als je het maar vaak genoeg zegt, ga je het vanzelf geloven. En zodra je het gelooft en het is jouw nieuwe waarheid, dan zal het zich ook zo manifesteren.
Stap 6: doen!
En dan tot slot, op weg naar doen; jouw doelen.
Stel voor jezelf één hoofddoel en voor nu één subdoel. Het hoofddoel zou je ook als een strategisch doel (een jaar vooruit?) kunnen zien en je subdoel als een tactisch doel (een kwartaal vooruit?). Je hoofddoel moet voldoen aan de SMARTER regel, dat is anders dan SMART, want dit gaat meer over een doel met betekenis en ambitie;
- Specific [specifiek]
- Meaningful [betekenisvol]
- Achievable [uitvoerbaar]
- Risky [risicovol]
- Time-bound [tijdgebonden]
- Exciting [opwindend]
- Relevant [relevant]
Je kunt zelf kiezen of je je hoofddoel in het teken laat staan van je gekozen verlangen of intentie, want dan is het wel sync met je focus. Of je besluit dat je doel ergens anders over gaat, dat kan natuurlijk ook.
Je kiest niet meerdere doelen, want je hebt focus nodig om bijvoorbeeld een jaar later jezelf te high-fiven.
Doe het samen
Vertel je hoofddoel aan een aantal vrienden en laat ze je challengen op elk punt van het SMARTER-model. En let op: het is jouw doel, niet die van de ander. Vaak treed er projectie op van de ander, soms is er zelfs jalousie in het spel, maar laat je daar dus niet door misleiden. Hoe minder de ander ervan begrijpt of het haalbaar acht, des te beter zit je in je doel. Ga de ander dus ook niet overtuigen, het is jouw doel.
Breek het op
Ga je naar je subdoel, dan breek je van je hoofddoel een eerste brokje af en daar ga je mee beginnen. Kies er dus niet voor om je hoofddoel van bijvoorbeeld een jaar, op te breken in 4 kwartalen met haalbare stappen. Want dat heet een planning en een planning is, als het om doelen gaat, wat mij betreft dood. En dat zeg ik vanuit een persoonlijke voorkeur, maar ook ervaring. Met een planning hak je alle mogelijke afslagen en creativiteit eruit, snijd je het lot de pas af en verlies je elke mogelijkheid tot flow.
Ga daarom liever voor experimenteren; Het eerste hoofddoel-brokje is het laaghangend fruit en wordt dus een subdoel. En ook hierbij beschrijf je het SMARTER. Hiermee krijgt het dus wel een specifiek einde met datum en al, maar laat je voldoende ruimte voor het hoofddoel om nog alle kanten op te draaien. Belangrijk bij het subdoel (en ook bij je hoofddoel) is dat je ook opschrijft hoe je viert dat je je doel wel of niet gehaald hebt. Schrijf dat beide op. Maar ga jezelf niet straffen dat als je het niet gehaald hebt; het mag allebei leuk zijn, alleen als je het wel hebt gehaald is de beloning echt leuker.
Begin bij de eerste stap
Zodra je je subdoel hebt geformuleerd ga je wederom niet plannen, maar schrijf je je eerste stap op. Niet de tweede en niet de derde; alleen de eerste. Die ga je meteen of uiterlijk morgen doen. Is de eerste stap gezet, evalueer dan kort of dat leidt tot je geformuleerde subdoel en dan bepaal je wederom je eerstvolgende stap en dat ga je z.s.m. doen en evalueren. Zit je nog op koers? Nee? Wat is dan wel een juiste, eerstvolgende stap? Doen, evalueren, doen, evalueren, doen, evalueren, doen! Dit zet jezelf in de ja-mindset, waardoor je stappen blijft zetten en bij fouten niet gaat zitten nukken, maar ervan besluit te leren en doorgaat.
Yes, je gaat lekker! Veel succes en vooral mooie stappen.